Rodzina jest najważniejsza – pokonać wykluczenie społeczne

Dodano przez: Kamil Paćkowski | 16 czerwca 2020

Pojęcie wykluczenia, bądź marginalizacji, odnosi się do sytuacji, w której jednostki zostają, z różnych przyczyn pozbawione możliwości pełnego uczestniczenia w życiu społecznym. Pojawienie się terminu wykluczenia społecznego jest konsekwencją odkrycia, że w nowoczesnych społeczeństwach, część osób, pomimo formalnego braku przeszkód, jest faktycznie pozbawiona możliwości uczestniczenia w wielu aspektach życia. Jest to związane z brakiem umiejętności korzystania z istniejących możliwości i przysługujących uprawnień, brakiem świadomości ich istnienia lub brakiem dostępu do dóbr, które sprawiają, że pełne uczestnictwo w życiu społecznym jest realne.

Wykluczenie społeczne najczęściej wiązane jest z występowaniem ubóstwa, nie są to jednak pojęcia tożsame. Ubóstwo nie musi determinować wykluczenia społecznego, a wykluczenie społeczne nie zawsze wiąże się z ubóstwem. Ubóstwo jednostki zwiększa jednak ryzyko, że będzie ona marginalizowana. Jednocześnie zarówno ubóstwo jak i wykluczenie społeczne nierzadko ma źródło w innych problemach osoby lub jej rodziny. Ze względu na złożoność zjawiska wykluczenia, działania mające na celu pomoc osobom wykluczonym społeczne prowadzone są wielotorowo, przy współpracy wielu podmiotów i instytucji. Jedną z instytucji która działa na rzecz rodzin jest Powiat Myśliborski i działające przy nim Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Myśliborzu (PCPR). Powiatowe centra pomocy rodzinie są to jednostki organizacyjne wykonujące zadania powiatu w zakresie pomocy społecznej.

Powiat Myśliborski wraz z PCPR w Myśliborzu, w latach 2017/2018, realizował projekt pn., „Rodzina jest najważniejsza” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020. Najważniejszym celem projektu było zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rodzin zagrożonych właśnie wykluczeniem społecznym poprzez utworzenie sprawnego systemu wysokiej jakości usług wsparcia rodziny i pieczy zastępczej w powiecie myśliborskim w okresie od 01.01.2017 do 31.12.2018 r. Wsparcie skierowane było do mieszkańców Powiatu Myśliborskiego zagrożonych wykluczeniem społecznym w tym rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych mogących skutkować ograniczeniem przez sąd władzy rodzicielskiej oraz osób sprawujących pieczę zastępczą, kandydatów na rodziny wspierające, rodziny zastępcze.

Objęliśmy wsparciem łącznie 20 rodzin w tym 10 rodzin w 2017 r. i 10 rodzin w 2018 r., które otrzymały wsparcie dopasowane do indywidualnych potrzeb nad czym czuwał powołany z przedstawicieli OPS-ów, PCPR- u, Policji i Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej Sądu Rejonowego w Myśliborzu, w tym wsparcie asystentów rodziny, konsultacje i poradnictwo specjalistyczne, w tym trening ekonomiczny, wsparcie psychologiczne, wsparcie pedagogiczne, pomoc prawną, szczególnie w zakresie prawa rodzinnego, wsparcie doradcy zawodowego, terapię, w tym: terapię uzależnień indywidualną, terapię uzależnień grupową a także terapię zastępowania agresji. Zainicjowaliśmy kwartalne spotkania, mające na celu wymianę doświadczeń oraz zapobieganie izolacji, tzw. „grupy wsparcia”. Chcieliśmy aby spotkania nie miały charakteru formalnego, dlatego rodziny wspólnie spędzały czas w kinie, na basenie, na spacerach mając także zapewniony drobny poczęstunek.

Stworzyliśmy możliwość codziennego korzystania przez piętnaścioro dzieci z placówki wsparcia dziennego w Myśliborzu. Punkt funkcjonował przez cały rok, w dni robocze przez cztery godziny dziennie. Został on odpowiednio wyposażony zarówno w meble jak i w materiały i pomoce dydaktyczne. Zapewniliśmy w nim dzieciom profesjonalną opiekę osób z wieloletnim doświadczeniem, a także rozwijaliśmy talenty i zainteresowania dzieci i młodzieży w czasie zajęć: muzycznych, plastycznych, tanecznych i informatycznych. W czasie zajęć dzieci przygotowywały występy, wystawy, prezentacje które chętnie prezentowały. Dzieci miały także w zależności od potrzeb zapewnione wsparcie specjalistów: psychologa, logopedy, pedagoga i socjoterapeuty. – wylicza Pani Beata Biaduń-Broda – koordynator projektu PCPR w Myśliborzu.

PCPR w ramach realizowania projektu organizowało tygodniowe letnie i zimowe kolonie terapeutyczne dla dzieci w wieku od 6 do 18 lat. Dzieci były w Węgorzewie, Kołobrzegu i dwukrotnie w Zakopanem. W każdym wyjeździe brało udział 40 dzieci z rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym w tym rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych mogących skutkować ograniczeniem przez sąd władzy rodzicielskiej oraz już przebywających w pieczy zastępczej. Zostało zorganizowanych szereg szkoleń odpowiadających na potrzeby różnych grup objętych wsparciem w ramach projektu. Prowadzącym rodzinne domy dziecka, dyrektorom placówek opiekuńczo – wychowawczych typu rodzinnego oraz osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą zaoferowano szkolenia przeciwdziałąjące wypaleniu zawodowemu i doskonalące umiejętności opiekuńcze. Szkolenia miały charakter wspierający. Uczestnicy poznawali metody relaksacji i wyciszenia, sposoby radzenia sobie ze stresem, uczyli się rozwiązywać problemy, komunikować z dziećmi przejawiającymi trudne zachowania, opanowywać sytuacje konfliktowe.

Wciąż brakuje nam rodzin pełniących funkcję rodziny zastępczej, dlatego w każdym roku realizacji projektu szkoliliśmy kandydatów do jej pełnienia. Dwudziestu uczestników zdobyło wiedzę i umiejętności w zakresie opieki i wychowania, zaspakajania potrzeb rozwojowych dzieci, kompensacji opóźnień, wspierania więzi rodzinnych, zapewnienia bezpiecznych, pozytywnych wychowawczo i trwałych związków. Przez cały okres realizacji projektu prowadziliśmy kampanię mającą na celu pozyskiwanie kandydatów na rodziny zastępcze, jak również zachęcenie mieszkańców Powiatu Myśliborskiego do podjęcia obowiązków związanych z opieką nad dziećmi w ramach rodzinnej pieczy zastępczej.- tłumaczy Pani koordynator Beata Biaduń-Broda

W ramach projektu oferowano wszystkim rodzinom potrzebującym wsparcia szkolenia z zakresu doskonalenia umiejętności opiekuńczych oraz radzenia sobie z problemami. Zorganizowano trzy dwudniowe szkolenia w Barlinku, Dębnie i Myśliborzu – tak by wszyscy zainteresowani mieli do nich dostęp. Edukowano jak wzmacniać w dziecku jego naturalne możliwości i zdolności. Uczyliśmy rozpoznawania uczuć w kontaktach z dziećmi, doskonaliliśmy umiejętność motywowania dzieci do aktywności i współpracy z rodzicami, uczyliśmy stawiać granice, konstruktywnie rozwiązywać konflikty i nieporozumienia, jak radzić sobie z rywalizacją pomiędzy dziećmi i jak im pomóc budować więzi tak by byli dla siebie źródłem oparcia. Rodzice poznali sposoby eliminacji agresji, wzajemnej niechęci i manipulacji, wzmacniania samodzielności i zaradności dziecka. Wszystkim rodzinom potrzebującym wsparcia zaoferowaliśmy ogólnodostępne poradnictwo rodzinne i specjalistyczne: poradnictwo pedagogiczne mające na celu wzmocnienie kompetencji rodzicielskich oraz poradnictwo prawne. – wspomina Pani Beata.

Po zakończeniu realizacji projektu okazało się, że istnieje duże zapotrzebowanie na dalszą realizację działań projektowych. Dlatego, gdy tylko pojawiła się możliwość powiat ponownie zaaplikował w ramach Osi Priorytetowej VII Włączenie społeczne Działania 7.6  Wsparcie rozwoju usług społecznych świadczonych w interesie ogólnym Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020, o środki na kontynuację projektu. Kontynuujemy wszystkie działania, które realizowaliśmy w pierwszym projekcie. Jednak by projekt był w pełni dostosowany do potrzeb naszych mieszkańców dokonaliśmy kilku drobnych modyfikacji i dopasowań, np. biorąc pod uwagę prośby uczestników utworzyliśmy Punkt Wsparcia Dziennego w Myśliborzu dla 18 uczestników i jego filię w Barlinku dla 15 uczestników. Dzięki temu dzieci nie muszą godzinę dojeżdżać na zajęcia. W grudniu 2019 r., Powiat Myśliborski /Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie podpisał umowę na realizację projektu „Rodzina jest najważniejsza 2019 -2023”. Projekt będziemy realizowany do 31.12.2023 r. Wartość projektu wyniesie 3 819 414,50 zł.