Podwórko – wychowuje i uczy życia?

Dodano przez: Alicja Giszczak | 10 marca 2020

Jak wskazują przeprowadzone badania, do problemów społecznych dzieci i młodzieży należą głównie uzależnienie od internetu i gier komputerowych, brak zorganizowanych form spędzania wolnego czasu, ale również brak pozytywnych wzorców i autorytetów, alkohol i papierosy. To nieprzystosowanie społeczne wyraża się problemami w funkcjonowaniu dziecka w ważnych dla systemu społecznego rolach, ale i także w przejawianiu ryzykownych zachowań. Prawdopodobieństwo nieprzystosowania jest tym większe, im wyższy bywa poziom skumulowania niekorzystnych czynników socjokulturowych i biopsychicznych oraz im silniejsze są pokusy, którym ulega. Bardzo niepokojące jest to, że problem ten dotyka już coraz to młodsze dzieci. W dużej mierze, to od nas dorosłych, zależy jaki wpływ to zjawisko będzie miało na młodszą część naszego społeczeństwa. Im będziemy czujniejsi, im szybciej zareagujemy, to większe prawdopodobieństwo, że ci młodzi ludzie będą lepiej funkcjonować w domu, szkole czy społeczeństwie. Tu na pomoc przychodzą „Zachodniopomorskie podwórka”.

Podwórko uczy poprawnych wzorców zachowań

W naszym województwie znaleźli się tacy, którzy zdali sobie sprawę, że aby jeszcze lepiej poznać problem, a później jak najlepiej niwelować negatywne skutki patologii środowiskowych, muszą przeniknąć do naturalnego środowiska tych młodych ludzi. I tak zrodził się pomysł na realizację projektu – tak powstały „Zachodniopomorskie podwórka”. Od 1 września 2019 roku Chorągiew Zachodniopomorska Związku Harcerstwa Polskiego rozpoczęła realizację projektu „Zachodniopomorskie podwórka” w ramach Działania 7.6 Wsparcie rozwoju usług społecznych świadczonych w interesie ogólnym Regionalnego Programu Operacyjnemu Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020.  Ten trzy letni projekt zakłada objęcie wsparciem 1305 dzieci zagrożonych wykluczeniem społecznym z powodu uzależnień lub niewydolności wychowawczych rodziny.

Minęło pół roku od rozpoczęcia projektu i przyszedł czas na małe podsumowanie. W województwie zachodniopomorskim w ramach niniejszego projektu utworzono 87 świetlic, działających w 30 gminach, do których uczęszcza już 1115 dzieci w wieku 6-18 lat. W tym naturalnym dla nich środowisku odbywają się, regularnie wg. ustalonego harmonogramu, spotkania oraz zajęcia, podczas których stosowane są aktywne metody wychowawcze, wspierające rozwój, kompetencje i umiejętności społeczne, stanowiące istotny czynnik niwelujący negatywne skutki patologii środowiskowych wśród dzieci.

Metoda harcerska

W ramach działań przewidzianych w projekcie zorganizowano cykl warsztatów szkoleniowych dla wolontariuszy i wychowawców pracujących z dziećmi i młodzieżą w świetlicach. Tematyka warsztatów obejmowała zagadnienia związane z planowaniem indywidualnej ścieżki rozwoju wychowanków, motywacją oraz budowaniem zaufania w grupie. Z tego względu, że praca świetlic opiera się na strukturze ZHP, a wychowawcy czy wolontariusze pracują metodą harcerską – zostali oni również przeszkoleni w zakresie pracy tą metodą. Polega ona na zdobywaniu indywidualnych stopni i sprawności harcerskich oraz gwiazdek i sprawności zuchowych. System stopni i gwiazdek to zadania odpowiadające predyspozycjom i zainteresowaniom dzieci, stawiające wyzwania i zachęcające do samodoskonalenia. Metoda ta polega głównie na stwarzaniu warunków do harmonijnego i pełnego rozwoju człowieka we wszystkich obszarach jego osobowości:  duchowym, emocjonalnym, intelektualnym i fizycznym oraz pomoc w odnalezieniu miejsca w społeczeństwie. W ramach działań zorganizowano między innymi: wycieczki terenowe oraz miejskie; Rajd Brązowych Liści, podczas którego uczestnicy musieli wykazać się logicznym myśleniem rozwiązując zagadki logiczne, sprawnością fizyczną oraz umiejętnościami udzielania pierwszej pomocy; Rajd Nocny „Skarb Sediny” – gdzie uczestnicy wcielali się w postaci z Szarych Szeregów i odczytywali zaszyfrowane wiadomości czy warsztaty wokalne oraz festiwale piosenki harcerskiej. Podczas wizyty w Domu Pomocy Społecznej w Szczecinie uczestnicy rozwijali kompetencje społeczne. Dzień w DPS był dniem pełnym emocji i dawał możliwość na uwrażliwienie dzieci na problemy zdrowotne wieku starczego oraz wzajemną wymianę doświadczeń. Utworzone świetlice są namiastką małych społeczności, w których działają Samorządy Świetlic skupiające reprezentację dzieci. Samorządy spotykają się regularnie i decydują o sprawach ważnych dla danej świetlicy ucząc się w ten sposób odpowiedzialności za drugiego człowieka oraz dbania o wspólne dobro.

Chociaż projekt będzie trwał tylko trzy lata, to efekty tej pracy, pracy metodą harcerską, obserwować będziemy jeszcze wiele lat. Kształtowanie w dzieciach i młodzieży empatii, poprawnego stosunku do rówieśników, środowiska szkolnego, rodzinnego i społecznego, gotowość do niesienia pomocy innym, rozwijanie poczucia własnej wartości, pewności siebie, pozbywania się kompleksów czy kształtowanie więzi społecznych, poczucia własnej przydatności w zespole, klasie, drużynie harcerskiej, a także w miejscu zamieszkania to tylko niektóre z zachowań które będą powielane i przekazywane dalszym pokoleniom.